Trump và Netanyahu: Kế hoạch hai nhà nước cho Israel và Palestine

Mạnh Hữu chuyển ngữ từ CNA

WGPSG / CAN -- Vào thứ Ba 28-1-2020, Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã đề xuất một kế hoạch hòa bình mới cho Trung Đông. Kế hoạch này bao gồm một quốc gia Palestine độc lập có thủ đô ở Đông Giêrusalem. 

Tổng thống Trump đã nói vào ngày 28-1-2020 rằng kế hoạch này mang đến cơ hội giành chiến thắng cho cả hai bên và ‘một giải pháp hai nhà nước trên thực tế’ sẽ giải gỡ vấn nạn quốc gia Palestine là nguy cơ cho nền an ninh của Israel. 

Ông Trump nói: “Đây là lần đầu tiên Israel cho phép phát hành bản đồ khái niệm, minh họa cho những kết quả về lãnh thổ mà Israel sẵn sàng thực hiện vì sự nghiệp hòa bình. Và họ đã đi được một chặng đường dài. Đây là một sự phát triển chưa từng có và có ý nghĩa cao.” 

Ông Netanyahu, người đã ở Washington hôm thứ Ba để công bố kế hoạch, cũng đã sử dụng thuật ngữ ‘thực tế’ khi mô tả đề xuất này và nói rằng kế hoạch này đã đạt được sự cân bằng đúng đắn trong khi những kế hoạch khác đã thất bại. 

Bất chấp sự lạc quan của hai nhà lãnh đạo này, đề xuất của họ đã không được Chính quyền Palestine hoan nghênh. Tổng thống Mahmoud Abbas cho biết trong một tuyên bố vào tối thứ Ba rằng đề xuất này sẽ không được thông qua. Các cuộc biểu tình đã nổ ra ở Gaza sau khi kế hoạch này được công bố. 

Theo các điều khoản của đề xuất, nhà nước Palestine sẽ có một thành phố thủ đô gọi là Al-Quds, tên tiếng Ả Rập của Giêrusalem, bao gồm một phần của Đông Giêrusalem. Mặc dù vậy, ông Trump vẫn nhấn mạnh rằng Giêrusalem cũng sẽ vẫn là thủ đô rất quan trọng và không bị chia cắt của Israel. Hoa Kỳ đã chuyển đại sứ quán của họ ở Israel đến Giêrusalem vào năm 2017. 

Theo kế hoạch, không có thành phố cổ Giêrusalem hay lãnh thổ nào trong bức tường an ninh hiện tại sẽ được nhượng lại cho nhà nước Palestine. Thỏa thuận cũng duy trì chính sách hiện trạng liên quan đến việc kiểm soát các địa điểm tôn giáo khác nhau, bao gồm khu vực Núi Đền Thờ và Nhà thờ Hồi giáo Al Aqsa, và theo đề xuất, người Hồi giáo vẫn có quyền đi vào địa điểm này. 

Kế hoạch cũng đề xuất xây dựng Đường hầm Tây Giải Gaza để kết nối hai nửa của quốc gia mới, và một phần ba Dải Gaza được chỉ định như là khu công nghiệp sản xuất với kỹ thuật cao. 

Ông Trump tuyên bố hôm thứ Ba rằng theo kế hoạch này, lãnh thổ của người Palestine sẽ nhiều hơn gấp đôi mà không gây ra sự dịch chuyển thêm cho cả người Israel và người Palestine. Kế hoạch này bao gồm việc cung cấp cho một ‘vùng đất đóng băng’ trong bốn năm tới để duy trì biên giới của quốc gia Palestine được đề xuất. 

Trong kế hoạch này, ông Trump cam kết ủng hộ 50 tỷ đô la cho nhà nước Palestine để tạo việc làm và giảm nghèo. Ông Trump nói rằng nếu Abbas và Chính quyền Palestine “chọn con đường đi đến hòa bình”, thì Hoa Kỳ và các quốc gia khác “sẽ có mặt ở đó, chúng tôi sẽ ở đó để giúp bạn theo nhiều cách khác nhau.” 

Sau khi công bố kế hoạch, ông Trump đã gửi một loạt các dòng tweet bằng tiếng Anh, tiếng Do Thái và tiếng Ả Rập để bảo vệ đề xuất này. 

Tổng thống tweet bằng tiếng Anh và tiếng Do Thái: “Tôi sẽ luôn luôn sát cánh với Nhà nước Israel và nhân dân Do Thái. Tôi mạnh mẽ ủng hộ sự an toàn và an ninh của họ và quyền được sống ở quê hương lịch sử của họ. Đã đến lúc có hòa bình!”  

Ông Trump cũng đã tweet bằng tiếng Ả Rập và tiếng Anh: “Một quốc gia tương lai của Palestine sẽ trông giống như thế, với thủ đô ở Đông Giêrusalem.”

Cả hai dòng tweet trên đều kèm thêm một bản đồ của hai quốc gia được đề xuất. 

Các phần của kế hoạch được đề xuất này dường như phù hợp với các ưu tiên đã được Tòa Thánh nêu ra nhằm tạo một nền hòa bình lâu dài ở Thánh địa. 

Đức ông Fredrik Hansen, người phụ trách công việc của Phái bộ Quan sát viên thường trực của Tòa Thánh, nói với Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vào ngày 22-1-2020 rằng Đức Giáo hoàng Phanxicô tiếp tục ủng hộ một giải pháp hai nhà nước và chính sách giữ nguyên trạng ở Giêrusalem cho các địa điểm tôn giáo chung. 

Đức ông Hansen nói: 

“Thật vậy, sự gợi ý duy trì hiện trạng của thánh địa Giêrusalem - rất thân yêu đối với người Do Thái, Kitô giáo và Hồi giáo và rất quan trọng đối với di sản văn hóa của cả gia đình nhân loại - là điều đã được nhắc lại nhiều lần. Đức Giáo hoàng Phanxicô mong muốn Giêrusalem được sống ơn gọi của mình là thành phố của hòa bình, là nơi trở thành địa điểm mang tính biểu tượng cho hòa bình và gặp gỡ, với sự tôn trọng giữa các tôn giáo và đối thoại liên tục. 

Mạnh Hữu chuyển ngữ từ CNA / Nguồn: WGPSG