Giáo xứ Hà Nội: Những “Dấu ấn thời gian”

Văn Chiến

“Trong đời sống Giáo hội, mỗi giáo xứ có những biến cố riêng, gắn liền với các vị mục tử đã từng phục vụ tại giáo xứ, từ đó viết nên lịch sử của giáo xứ của mình”.

Giáo xứ Hà Nội, giáo hạt Xóm Mới, TGP Sài Gòn trong 63 năm qua (thành lập năm 1954) cũng có những biến cố in đậm dấu thời gian. Xin lấy tháng 4 năm 2017, để cùng với cha chánh xứ Đaminh Đinh Ngọc Lễ dâng lời tạ ơn Thiên Chúa với những dấu ấn:

- Mừng Kim Khánh Linh Mục;

- 30 năm chánh xứ;

- 75 tuổi đời;

Cha chánh xứ Hà Nội, Đaminh Đinh Ngọc Lễ

- Và kỷ niệm 15 năm khởi công xây dựng thánh đường.

Sẽ được tổ chức vào thứ Bảy, ngày 22.4.2017 tại thánh đường giáo xứ Hà Nội, giáo hạt Xóm Mới.

Từ dấu ấn hôm nay

Với những kỷ niệm gắn liền với “bội số của 5” trên, trao đổi với cha chánh xứ, dựa vào dụ ngôn những nén bạc (Mt 25,14-30), ngài tâm sự: “Càng gần đến ngày kỷ niệm 50 năm Linh Mục, ngồi xét lại mình, tôi cảm thấy lo sợ, vì không biết có phải Chúa đã trao cho tôi 5 nén bạc hay không? Và tôi đã sinh lời ra sao! Dẫu rằng suốt cuộc đời linh mục của mình, tôi đã cố gắng sử dụng nén bạc thời gian, sức khỏe, trí tuệ Chúa ban để phục vụ Giáo hội, giáo xứ, cộng đoàn và tha nhân”.

Ngài cho biết thêm: “Để giáo xứ Hà Nội trở thành một cộng đoàn hiệp nhất, yêu thương, mọi người sớm hôm đến ngôi thánh đường kiên cố ngày nay để hiệp dâng Thánh lễ, gặp gỡ nhau trong tình yêu của Thiên Chúa, đó là nhờ sự quan phòng của Thiên Chúa, sự cầu bầu của Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội - bổn mạng giáo xứ, cùng công đức của các vị tiền nhiệm và cộng đoàn dân Chúa, đã dày công xây dựng giáo xứ Hà Nội từ ngày lập xứ đến nay”.

Xin tri ân các vị mục tử đã phục vụ tại giáo xứ

Từ năm 1954 đến nay, giáo xứ Hà Nội đã có 3 linh mục chánh xứ và 3 linh mục phụ tá, gồm:

Từ 1954÷1957: Cha cố Phêrô Nguyễn Đức Tín - Chánh xứ tiên khởi.

Từ 1957÷1987: Cha cố Antôn Phạm Đình Trọng - Chánh xứ được 30 năm. (Ngài mất ngày 08.02.1988)

* Từ 1972÷1975: Cha Giuse Nguyễn Văn Thuỵ - Phụ tá tiên khởi

* Năm 1983÷1987: Cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm (nay là Giám mục GP Mỹ Tho) được ĐTGM Phaolô Nguyễn Văn Bình cử làm quản xứ trong thời gian cha cố Antôn lâm bệnh.

Từ ngày 27.11.1987 đến nay: Cha Đaminh Đinh Ngọc Lễ - Chánh xứ, đến nay được 30 năm.

* Từ năm 2008 đến nay: Cha Giuse Phùng Văn Thông Minh -Nghĩa tử cha chánh xứ- về phụ giúp giáo xứ. Tháng 10.2016, ĐTGM Phaolô Bùi Văn Đọc bổ nhiệm ngài là phó xứ giáo xứ Hà Nội.

Với 3 ngôi nhà thờ đã được xây dựng

Qua 3 vị chánh xứ, giáo xứ Hà Nội đã xây dựng 3 ngôi nhà thờ sau:

- Ngôi nhà thờ thứ 1: Năm 1954, cha chánh xứ Phêrô Nguyễn Đức Tín đưa một số gia đình Công giáo gốc địa phận Hà Nội vào lập nghiệp tại Xóm Mới, ngài làm một nhà thờ tạm, mái lợp tôn, vách gỗ để giáo dân có chỗ sinh hoạt phụng tự.

- Ngôi nhà thờ thứ 2: Năm 1960, vì số giáo dân mỗi ngày một đông, đồng thời nhà thờ tạm trước đây đã xuống cấp, cha chánh xứ Antôn Phạm Đình Trọng, được sự cho phép của Đức cố Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình, đã xây dựng ngôi nhà thờ thứ hai trên nền nhà thờ cũ. Nhà thờ này có chiều dài 28m, chiều rộng 13m, với vật liệu bán kiên cố.

- Ngôi nhà thờ thứ 3: Năm 1987, sau khi được bổ nhiệm chánh xứ giáo xứ Hà Nội, cha Đaminh Đinh Ngọc Lễ đã cho đại tu lại nhà thờ cũ, xây dựng lại nhà xứ, đồng thời nâng cấp sân nhà thờ, làm đền Đức Mẹ mới...

Tuy nhiên, sau 40 năm, ngôi nhà thờ thứ 2 đã xuống cấp, nên không thể đáp ứng nhu cầu giáo dân ngày càng đông, cha chánh xứ và giáo xứ đã nhất trí khởi công xây dựng ngôi nhà thời mới vào ngày 10.3.2002, và ngày 31.5.2003, Đức TGM GB Phạm Minh Mẫn đã chủ sự Thánh lễ cung hiến “Thánh đường và Bàn thờ”, dâng kính Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội - bổn mạng giáo xứ.

Ngôi nhà thờ hiện nay có chiều dài 52m, chiều rộng 19m, chiều cao 26m với kiến trúc hiện đại gồm tầng trệt để làm hoa viên, tầng một và hai gác lửng để làm nhà thờ. Tháp chuông với 3 quả chuông cao 35m.

Để từ hiện tại, hướng đến tương lai

* Tổ chức & phụng vụ

Dẫu đã bước sang tuổi 75, nhưng cha chánh xứ Đaminh vẫn còn khoẻ mạnh và luôn quan tâm về mục vụ tại giáo xứ, nhằm xây dựng tình hiệp thông trong giáo xứ, tổ chức giáo họ, đoàn thể, các lớp giáo lý, thực thi bác ái, sống tốt đạo đẹp đời... Ngài bộc bạch:

- Giáo xứ có trên dưới 2500 giáo dân với gần 600 hộ gia đình Công giáo, sinh sống trong hơn 500 nóc gia, cư ngụ trên địa bàn hai phường 13 và 16, quận Gò Vấp, TP.HCM, được chia thành 6 giáo họ gồm: Giáo họ Các Thánh Tử Đạo, giáo họ Khánh Khê, giáo họ Mông Triệu, giáo họ Thánh Gia (thuộc phường 13); Giáo họ Thánh Giuse, giáo họ Thánh Tâm (thuộc phường 16). Qua đó, việc sinh hoạt của bà con tại các giáo họ rất thuận lợi về đạo và đời.

- Các đoàn thể Công giáo Tiến hành được thành lập đều khắp cho mọi giới, gồm: Gia đình Phạt Tạ Thánh Tâm, Huynh đoàn Đaminh, Hội Legio, Hội Gia trưởng, Hội Các Bà Mẹ Công Giáo, Cộng đoàn Lòng Chúa Thương Xót, Gia đình Thánh Mẫu, , Gia đình Tân Hiến, Ban Caritas, Ban Truyền thông, Đoàn Thiếu nhi Thánh Thể & Giáo lý viên, ca đoàn Các Thánh Tử Đạo, ca đoàn Đaminh, ca đoàn Goretti, Ban Lễ sinh... Chính nhờ sự hoạt động tích cực của các hội đoàn, sinh hoạt của giáo xứ trong các giờ kinh lễ, cũng như ở nhà xứ vào các buổi tối khá nhộn nhịp, chưa kể các lớp Hướng dẫn Hôn nhân Gia đình và Giáo lý Dự tòng, mỗi năm mở 2 khoá cho mỗi lớp.

- Thành viên Hội đồng Mục vụ tương đối trẻ, có trình độ, năng động, tích cực và luôn cộng tác với cha xứ theo tinh thần “nhiều đầu hơn một đầu”, nhờ đó việc tổ chức các giờ kinh lễ, rước kiệu, tĩnh tâm, sinh hoạt đoàn thể rất nề nếp. Vì thế, ngày thường có Thánh lễ sáng và chiều, Chúa nhật có 3 Thánh lễ sáng, 1 Thánh lễ chiều, 1 Thánh lễ tối luôn thu hút đông người trong và ngoài giáo xứ đến tham dự.

* Bồi dưỡng Đức tin

Nhằm bồi dưỡng Đức tin cho thế hệ mai sau, Đoàn Thiếu nhi Thánh Thể với trên 500 em đã được quý thầy, quý nữ tu và anh chị Giáo lý viên hướng dẫn giáo lý vào sáng Chúa nhật hằng tuần. Chúa nhật đầu tháng, giáo xứ phát phần ăn sáng cho các em. Ngoài ra, vào mùa Chay, mùa Vọng, các em bỏ ống tiết kiệm, cùng với Ban Caritas giáo xứ thu gom ve chai... để các em có kinh phí đi thăm các mái ấm, nhà mở, nhằm giúp các em cảm thông sự thiếu may mắn của các bạn cùng trang lứa, để luôn tạ ơn tình thương của Chúa dành cho mình và sống tốt với mọi người. Ngoài ra, đặc biệt là vào đầu năm học, giáo xứ phát học bổng cho những học sinh đậu cao đẳng và đại học...

Để có được nguồn kinh phí sinh hoạt cho các hoạt động trên, hằng năm, vào dịp Giáng sinh, giáo xứ tổ chức Hội chợ Giáng sinh do các đoàn thể Công giáo Tiến hành phụ trách, bán vé số rút thăm trúng thưởng... nhưng chủ yếu vẫn do sự tự nguyện giúp đỡ của quý phụ huynh, quý ân nhân trong nước và ngoài nước.

* Thực thi bác ái

Nét nổi bật khác là giáo xứ luôn quan tâm đến việc thực thi bác ái:

- Mỗi tháng, giáo xứ trợ cấp gạo cho 20 hộ khó khăn. Ngoài ra còn tổ chức chăm lo quà tết và các dịp lễ lớn, ngày Quốc tế Bệnh nhân... với tổng kinh kinh phí trên 80 triệu đồng/năm. Bên cạnh đó, hằng tháng, giáo xứ dành một ngày Chúa nhật để quyên góp giúp các giáo xứ nghèo, vùng sâu, vùng xa xây dựng nhà thờ với tổng số tiền thu được gần 1 tỉ đồng/năm. Ngoài ra, giáo xứ còn mua thẻ Bảo hiểm Y tế cho quý chức và những người có hoàn cảnh khó khăn.

- Hiến máu nhân đạo: Từ gần 30 năm nay, hiến máu nhân đạo vào mùa Chay và mùa Vọng đã trở thành thông lệ của giáo xứ. Được biết, Quận Gò Vấp đã đạt nhiều thành tích về tổ chức hiến máu nhân đạo, trong đó P.13, Quận Gò Vấp luôn đạt trên 350 ca/năm, đó là nhờ sự vận động của cha chánh xứ Hà Nội và Nữ Vương Hoà Bình. Riêng giáo xứ Hà Nội luôn vượt chỉ tiêu đề ra.

- Uỷ lạo, thăm các nhà mở, trại cô nhi... Ngoài việc Ban Caritas phối hợp với đoàn Thiếu nhi Thánh Thể thực thi bác ái định kỳ trong năm, được sự động viên và khuyến khích của cha xứ, các đoàn thể Công giáo Tiến hành cũng tổ chức đi uỷ lạo vào dịp lễ bổn mạng của hội đoàn. Đơn cử, Ban Caritas thăm Cơ sở nuôi dưỡng trẻ khuyết tật Thiên Phước tại Củ Chi. Hội Gia đình Phạt tạ Thánh Tâm Chúa Giêsu kết hợp với Ban Caritas đến thăm Cơ sở Chăm sóc trẻ khuyết tật Thiên Thần do quý nữ tu Dòng Nữ Trợ Thế Thánh Tâm Chúa Giêsu ở Bà Rịa đảm trách...

* Nỗi ưu tư vẫn còn đó

Một lần tâm sự với cha chánh xứ, chúng tôi thấy nơi ngài vẫn còn đó bao nỗi ưu tư về trách nhiệm mục tử của mình với đàn chiên. Ngài trầm ngâm nói: “Giới trẻ ngày nay ít tham gia hội đoàn, thiếu nhi thì phụ huynh chủ yếu lo cho đi học thêm; các gia đình ít chú ý đến việc đọc kinh tối chung trong gia đình, cũng như tham dự bữa cơm chung với nhau mỗi ngày... Hơn thế nữa, ngày nay đời sống hôn nhân của nhiều gia đình trẻ mong manh, dễ đổ vỡ quá! Vì thế, nhân kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra ở Fatima, trong năm 2017, vào lúc 12g00 trưa ngày 13 mỗi tháng, giáo xứ tổ chức nửa giờ kinh kính Đức Mẹ và sau đó hiệp dâng Thánh lễ kính Đức Mẹ Fatima. Ngoài ra, các ông bà trùm giáo họ sẽ tổ chức đọc kinh tối luân phiên tại các gia đình trong tháng Mân Côi. Đối với thiếu nhi, tiếp tục mời thêm quý thầy, quý nữ tu về dạy giáo lý cho các em. Đặc biệt, các lớp Hướng dẫn Hôn nhân-gia đình và Dự tòng, sẽ mời các chuyên viên đến nói chuyện “Chuyên đề” để định hướng cho các em bước vào đời sống gia đình được tốt đẹp”.

 Lời kết

Vâng, trải qua 63 năm hình thành và phát triển, giáo xứ Hà Nội đã được Thiên Chúa đoái thương và sai đến những vị mục tử tốt lành, hết lòng vì đàn chiên, để rồi “hồng ân nối tiếp hồng ân”, cộng đoàn giáo xứ Hà Nội sẽ vững bước theo dấu chân Chúa trong ánh vinh quang và sự quan phòng của Người, cùng với sự đỡ nâng và cầu bầu của Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, bổn mạng giáo xứ.

Cầu chúc mỗi người trong giáo xứ biết chấp nhận những yếu hèn của nhau, để sống dễ dãi và cởi mở với nhau, hầu góp phần xây dựng giáo xứ thành cộng đoàn hiệp nhất, yêu thương để thực thi sứ vụ: Ngôn sứ-Tư tế-Vương đế.